Waarom zijn de Belgische wegen zo slecht? Ontdek het hier

Nieuws 18 juli 2024 3 minuten Robbie Janssen
Slechte weg
Shutterstock

Nederlandse vakantiegangers merken het direct bij het oversteken van de grens: de kwaliteit van de Belgische wegen is vaak slecht. Deze slechte staat van de wegen zorgt niet alleen voor ongemak, maar kan ook schade aan voertuigen veroorzaken. Wat zijn de oorzaken van dit grote verschil tussen België en Nederland?

België staat op de 21e plaats in Europa wat betreft wegkwaliteit, met een score van 4,4 op een schaal van 7, volgens het World Economic Forum. Ter vergelijking: Nederland scoort 6,4 en staat op de eerste plaats in Europa. Vooral de binnenwegen in België zijn slecht onderhouden, met veel ad-hoc reparaties die snel weer problemen opleveren, vooral bij vrieskou. De Belgische snelwegen zijn beter, maar het ontbreken van zoab-asfalt zorgt bij regen voor gevaarlijke sprayvorming, waardoor het zicht sterk vermindert.

Kortetermijnbeleid en versnipperde bevoegdheden
Volgens de Belgische accountant Charles Markowicz weerspiegelt de slechte wegkwaliteit het versnipperde kortetermijnbeleid van de Belgische overheid. Overheden kiezen vaak voor de goedkoopste offertes voor wegonderhoud, wat leidt tot snel en goedkoop lapwerk in plaats van duurzame oplossingen. Bovendien zijn de bevoegdheden over wegonderhoud verdeeld over verschillende beleidsniveaus: federaal, regionaal en gemeentelijk, wat coördinatie bemoeilijkt en tot inefficiëntie leidt. Markowicz stelt dat de Belgische regering al decennia lang rode cijfers schrijft en structurele investeringen uit de weg gaat.

Hoge onderhoudskosten en budgettekorten
België heeft relatief veel kilometers snelweg per hoofd van de bevolking, wat resulteert in hoge onderhoudskosten. Ondanks de hoge belastingen blijven de budgetten voor wegonderhoud krap. Touring, de Belgische tegenhanger van de ANWB, bekritiseert dat inkomsten uit verkeersboetes niet specifiek worden geïnvesteerd in de verkeersinfrastructuur, maar in een algemene pot belanden die wordt gebruikt voor andere uitgaven zoals onderwijs en cultuur.

Vergelijking met Nederland
Nederland investeert permanent in een hoogwaardig wegennet en heeft een sterkere vertrouwensband tussen overheid en private onderhoudsbedrijven. Hierdoor kan Nederland wegonderhoud op lange termijn plannen en uitvoeren, wat resulteert in betere wegkwaliteit. Nederlandse schokdempers gaan bijvoorbeeld gemiddeld langer mee dan Belgische door de betere wegen. Nederland staat qua wegkwaliteit op de eerste plaats in Europa met een score van 6,4, terwijl België zich met 4,4 op een schamele 21e plaats bevindt.

Vicieuze cirkel en marktomstandigheden
Markowicz wijst op een vicieuze cirkel: private bedrijven die openbare werken uitvoeren, moeten concurreren op prijs, wat leidt tot bezuinigingen op de kwaliteit van hun diensten. Als een bedrijf verlies draait, zal het bij de volgende offerte nog scherper moeten inschrijven om meer opdrachten binnen te halen. Dit resulteert in een aanhoudend laag kwaliteitsniveau van de wegen. In tegenstelling tot België hebben de Verenigde Staten en Nederland hun aanbestedingsprocedures aangepast, waarbij minder gedetailleerd wordt geselecteerd en meer op kwaliteit wordt gelet, wat leidt tot betere vertrouwensrelaties en duurzame investeringen.

Realiteitscheck en toekomst
De Belgische overheid moet een fundamentele strategische herziening doorvoeren om de wegkwaliteit te verbeteren. De Europese Rekenkamer benadrukt de noodzaak van een realiteitscheck en nauwere samenwerking met industriële spelers en experts. Dit is essentieel om te voorkomen dat het concurrentievermogen van belangrijke sectoren wordt aangetast en om nieuwe afhankelijkheden van buitenlandse leveranciers te vermijden.

In Wallonië zijn er sinds de regionalisering in 1989 aanzienlijke investeringen gedaan, maar het blijft een uitdaging om de achterstanden in te halen. De regio investeerde tussen 2010 en 2023 meer dan 3,3 miljard euro in wegen, terwijl Vlaanderen in slechts twee jaar tijd 2,7 miljard euro investeerde.

Financiering van wegen
Nu de overheidsfinanciën onder druk staan, is de vraag hoe de overheid de nodige fondsen zal vinden voor het onderhoud van het wegennet. Sommige politieke partijen, zoals Les Engagés, stellen een vignet voor automobilisten voor, wat jaarlijks 800 miljoen euro zou kunnen opleveren. Anderen pleiten voor een belasting op het gebruik van het wegennet, waarbij degenen die het meest rijden het meeste betalen. Echter, dit idee stuit op verzet van andere Europese landen zoals Nederland en Duitsland.

Uitgelicht

Meerartikelen

A10
Nieuws

Minister Madlener hekelt snelwegfeest op A10: "Geen plek voor festiviteiten"

De gemeente Amsterdam sluit op 21 juni een groot deel van de A10 af voor een feest ter ere van het 750-jarig bestaan van de stad. Minister van Infrastructuur Barry Madlener noemt het “onhandig” en “niet de bedoeling” dat snelwegen worden gebruikt voo

Volkswagen
Nieuws

Volkswagen stapt af van ID-namen: elektrische modellen krijgen weer échte namen

Weg met ID.3, ID.4 en ID.Buzz? Volkswagen wil af van de abstracte cijferreeksen voor zijn elektrische modellen. Binnenkort keren echte modelnamen terug, zo bevestigen topmannen van het merk in gesprek met Duitse media. Geen ID-codes meer, maar herken

Viper
Nieuws

Unieke Shelby-Viper haalt bijna 2 ton op veiling: zeldzaamheid loont

Slechts negentien exemplaren werden ervan gebouwd, en maar twee in deze kleurstelling. Een blauwe Shelby Dodge Viper met witte strepen is onlangs geveild voor bijna 200.000 dollar. Daarmee behoort hij tot de duurste Vipers ooit verkocht — en dat is v

Porsche
Nieuws

Porsche in de problemen: dalende verkopen en dreigende importheffingen

Porsche lijkt vast te lopen tussen zijn sportieve verleden en elektrische toekomst. De verkopen dalen wereldwijd, de elektrische Taycan verliest terrein en Amerikaanse importheffingen bedreigen de populaire SUV’s. Ondertussen worden modellen duurder

Cybertruck
Nieuws

Tesla Cybertruck verliest razendsnel waarde: al een derde in rook op

De Tesla Cybertruck moest hét icoon worden van elektrische innovatie en waardevast bezit. Maar wie zijn futuristische pick-up nu wil inruilen, kijkt aan tegen een flinke financiële tegenvaller. In sommige gevallen is al meer dan een derde van de oors

Toyota
Nieuws

Toyota benadert Nissan na stukgelopen fusie met Honda

Na het mislukken van de geplande megafusie tussen Nissan en Honda, zou Toyota stilletjes contact hebben gezocht met Nissan over een mogelijke samenwerking. Dat meldt de Japanse krant Mainichi Shimbun. Hoewel van een fusie nog lang geen sprake is, lij

Max
Nieuws

Verstappen terug in titelstrijd na dominante zege in Imola

Max Verstappen heeft zijn tweede overwinning van het seizoen behaald tijdens de GP van Emilia-Romagna in Imola. Met een uitgekiende strategie en foutloze racevoering gaf hij McLaren het nakijken. Red Bull is terug in de titelstrijd, en dat werd duide

Top
Nieuws

Laatste rondje: Hammond en May nemen afscheid van Top Gear-testcircuit

Met Top Gear voorlopig van de buis keren Richard Hammond en James May nog één keer terug naar het iconische circuit van Dunsfold Aerodrome. Hier testten ze jarenlang alles van supercars tot prullige bouwpakketten op wielen. Hun afscheidsronde is een

Meerartikelen

Callum
Nieuws

Ian Callum ontwerpt adembenemende Jaguar E-Type restomod: eerbetoon met lef

De Jaguar E-Type is voor velen een heilig icoon, maar voormalig Jaguar-hoofdontwerper Ian Callum durft het aan om het origineel opnieuw vorm te geven. Zijn nieuwste restomod-concept is een moderne interpretatie van de legendarische klassieker, met su

carplay
Nieuws

CarPlay Ultra tilt Apple naar het dashboard van de toekomst

Na elf jaar krijgt Apple CarPlay eindelijk een grondige update. CarPlay Ultra is de langverwachte opvolger van het bekende infotainmentsysteem en debuteert als eerste op modellen van Aston Martin. Het systeem biedt een diepere integratie met het inte

compass
Video's

Sneak preview: Jeep Compass 2025, robuuster, zuiniger en vol Willys-verwijzingen

De Jeep Compass 2025 is volledig hertekend en klaar voor de toekomst. Met meer ruimte, moderne technologie en stoere designaccenten zet Jeep een overtuigende stap in het drukbezette SUV-segment. video onder het artikel Met de introductie van de gloed

Belasting
Nieuws

Rekenfout bij Belastingdienst levert provincies miljoenen extra op

De Belastingdienst heeft per ongeluk tientallen miljoenen euro’s te veel aan wegenbelasting uitgekeerd aan provincies. De fout ontstond bij de berekening van de uitkering voor 2024 en 2025. Nu wordt bekeken of het teveel betaalde bedrag moet worden t

Volkswagen
Nieuws

Elektrische Volkswagen Golf GTI wordt een ‘monster’, Golf R EV volgt

Volkswagen belooft vuurwerk aan het einde van dit decennium. De iconische Golf GTI krijgt een volledig elektrische opvolger – en volgens topman Thomas Schäfer wordt dat een “monster”. Ook een elektrische Golf R staat nu officieel op de planning. GTI

De Tomaso
Nieuws

De Tomaso P72 is klaar voor de weg – en oogverblindend mooi

Na zes jaar wachten is hij er eindelijk: de productieversie van de De Tomaso P72. De eerste leveringen beginnen dit jaar en het ontwerp blijft trouw aan het prototype uit 2019. Met 700 pk, een handbak en een cockpit zonder schermen brengt deze superc

Formula 1
Nieuws

Formule 1 viert 75-jarig bestaan met unieke kleurenbeelden van allereerste race

Op de dag af 75 jaar na de allereerste Formule 1-race viert de sport haar jubileum groots. De organisatie heeft zeldzame, gerestaureerde kleurenbeelden vrijgegeven van de Grand Prix van Groot-Brittannië in 1950. Ook vond er een 24 uur durende livestr

Imola
Nieuws

Verstappen jaagt op vierde zege in Imola: dit is het tijdschema

Na het sprintraceweekend in Miami reist het Formule 1-circus af naar Italië voor de Grand Prix van Emilia-Romagna. Op het klassieke circuit van Imola begint komend weekend het Europese deel van het seizoen. Max Verstappen hoopt zijn dominante reeks v

Brabus
Nieuws

Brabus bouwt bizarre G-Klasse pick-up met 800 pk: de XLP 800 Adventure

Brabus heeft zijn krankzinnige XLP-pick-up opnieuw uitgebracht, ditmaal op basis van de gefacelifte Mercedes G-Klasse (W 465). Het resultaat is de XLP 800 Adventure: een uitgerekte, opgehoogde en opgepompte terreinwagen met 800 pk, een teakhouten laa

Honda
Uitgelicht

Honda NSX passeert grens van 100.000 euro: Japanse klassiekers in opmars

Lang waren ze het ondergeschoven kindje op klassiekerbeurzen: Japanse auto’s uit de jaren zeventig tot negentig werden vaak afgedaan als goedkoop, technisch degelijk maar emotieloos, en zeker geen waardevast bezit. Maar dat beeld behoort definitief t

Nissan
Nieuws

Nissan lijdt 4,5 miljard dollar verlies en kondigt stevig herstelplan aan

Nissan sloot boekjaar 2024 af met een verlies van 4,5 miljard dollar. De autoverkoper heeft nog genoeg geld in kas, maar waarschuwt dat het eerst nog slechter zal gaan. Met het ambitieuze herstelplan 'RE: Nissan' probeert het Japanse merk het tij te

Tesla
Nieuws

Vernieuwde Tesla Model Y komt traag op gang: kopers blijven uit

De Tesla Model Y was jarenlang de bestverkochte auto ter wereld. Nu is er een vernieuwde versie, met een frissere look en moderne extra’s. Toch blijven de verkopen achter, vooral in Europa en China, en grijpt Tesla naar forse kortingen en financierin