Recordjaar voor files: overheid lanceert campagne
JE GELOOFT HET NIET. In 2024 bereikten de files op de Nederlandse wegen een historisch hoogtepunt. Volgens Rijkswaterstaat steeg de filedruk met 12 procent vergeleken met 2023, vooral tijdens de spitsuren. Om het probleem aan te pakken, introduceert minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat de campagne ‘Spitsvrij’. Hiermee hoopt de overheid automobilisten te stimuleren om buiten de piekuren te reizen.
Uit de cijfers blijkt dat 77 procent van de opstoppingen plaatsvond tijdens de ochtend- en avondspits. Ongevallen waren verantwoordelijk voor 10 procent van de files, terwijl wegwerkzaamheden slechts 6 procent bijdroegen. De dinsdag en donderdag blijven traditioneel de drukste dagen, met piekmomenten tussen 7:00 en 9:00 uur en 16:30 en 18:00 uur. De campagne richt zich op bewustwording, aldus minister Madlener: “De filedruk kost ons niet alleen tijd en geld, maar zorgt ook voor onveilige situaties. Door reisgedrag aan te passen, kunnen we het verschil maken.”
‘Spitsvrij’ moedigt automobilisten aan om hun reisgedrag te heroverwegen. Denk hierbij aan thuiswerken tijdens de ochtendspits of later vertrekken. Het ministerie benadrukt dat zelfs kleine verschuivingen in reisgedrag al een grote impact kunnen hebben. De campagne richt zich ook op werkgevers, die worden aangespoord om flexibele werk- en reistijden mogelijk te maken. Uit onderzoek blijkt dat spitsmijders niet alleen tijd besparen, maar ook minder stress ervaren en productiever zijn.
Critici merken op dat een campagne alleen niet voldoende is. In het verleden hebben financiële prikkels bewezen effectiever te zijn. Denk aan beloningen voor werknemers die buiten de spits reizen of extra kosten voor werkgevers die hun medewerkers onnodig tijdens de drukste uren laten reizen. Hoewel ‘Spitsvrij’ geen directe financiële voordelen biedt, benadrukt de overheid dat de lange termijnoplossing ligt in een mentaliteitsverandering bij zowel werkgevers als werknemers.
De campagne wordt breed uitgerold via tv, dagbladen en sociale media, met aanvullende informatie op de website vanAnaarBeter.nl. Hier kunnen automobilisten ook actuele verkeersinformatie en geplande wegwerkzaamheden raadplegen. Toch waarschuwt het ministerie dat 2025 een uitdagend jaar blijft, met grote wegwerkzaamheden die extra vertraging kunnen veroorzaken.
Of de campagne daadwerkelijk verandering teweegbrengt, zal moeten blijken. Eén ding is zeker: zonder aanpassing van het reisgedrag blijft Nederland vaststaan in een groeiend fileprobleem.