Olieprijs stijgt fors door onrust in het Midden-Oosten
De spanningen in het Midden-Oosten hebben de olieprijzen flink doen stijgen. Angst voor aanvallen op Iraanse olie-installaties, als vergelding voor de recente raketaanval van Iran op Israël, zorgt voor nervositeit op de energiemarkt. Dit heeft geleid tot de grootste stijging van de olieprijs in anderhalf jaar tijd.
Afgelopen week steeg de prijs van een vat Brent-olie met maar liefst 8 procent, een opvallende stijging nadat de olieprijs de afgelopen maanden juist onder druk stond. Iran is een belangrijke olieleverancier en produceert dagelijks ongeveer 3 miljoen vaten, wat neerkomt op zo’n 3 procent van de wereldwijde olieproductie. Een eventuele aanval op Iraanse installaties kan een aanzienlijk deel van deze productie stilleggen, wat de mondiale aanvoer van olie ernstig zou verstoren.
De Amerikaanse president Joe Biden heeft Israël opgeroepen om af te zien van een aanval op de Iraanse oliesector. Deze oproep was bedoeld om de onrust op de markt te temperen, maar kon niet voorkomen dat de olieprijs verder bleef stijgen. Vrijdag stond de prijs van een vat Brent-olie al boven de 78 dollar, ruim 9 procent hoger dan een week eerder. Analisten waarschuwen dat bij verdere escalatie van het conflict de olieprijs boven de 90 dollar per vat zou kunnen uitkomen.
Niet alleen de olieprijzen, maar ook de gasprijzen zijn onder druk komen te staan. De zorgen richten zich hierbij vooral op Qatar, een belangrijke leverancier van vloeibaar aardgas (LNG). Mocht het conflict zich verder uitbreiden en Qatar hierin worden meegetrokken, kan de aanvoer van LNG naar Europa ernstig worden verstoord. Sinds de Russische inval in Oekraïne is Europa steeds afhankelijker geworden van LNG, omdat een groot deel van het aardgas dat vroeger uit Rusland kwam, inmiddels is vervangen door LNG dat per schip wordt aangevoerd.
De vrees dat de Straat van Hormuz – waar bijna een derde van de wereldwijd verscheepte olie doorheen moet – onveilig wordt, speelt een belangrijke rol in de recente prijsstijgingen. Deze zeestraat is van vitaal belang voor de oliehandel, evenals voor de export van LNG uit Qatar.
Hoewel de situatie zorgwekkend is, wijzen analisten erop dat de olieprijzen snel kunnen dalen als de spanningen afnemen. De zwakke vraag naar olie, voornamelijk door de haperende Chinese economie, heeft in het verleden al als buffer gediend tegen prijsstijgingen. Echter, de huidige geopolitieke situatie blijft een factor van grote onzekerheid op de energiemarkt.